Θρήνος στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο, στο άκουσμα της είδησης του θανάτου του θρυλικού Πελέ, με το “μαύρο μαργαριτάρι” να φεύγει από την ζωή σε ηλικία 82 ετών, μετά από μάχη με τον καρκίνο.
Ο Πελέ θεωρείται (κυρίως από τους παλαιότερους) ως ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής του κόσμου. Οι πιο νέοι έχουν να προτείνουν τον Μαραντόνα και τον Κρόιφ και οι αρκετά νεώτεροι τον Μέσι και τον Ρονάλντο. Κανείς όμως ποδοσφαιρόφιλος δεν διανοείται να αφήσει εκτός οποιασδήποτε δεκάδας με τους ημίθεους της στρογγυλής θεάς τον Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα.
Αθλητής μετρίου αναστήματος (ύψος 1,73 μέτρα και βάρος 72 κιλά), συνδύαζε όλα τα γνωρίσματα ενός μεγάλου ποδοσφαιριστή: ακρίβεια στην πάσα, ισχυρό σουτ, απίθανη ντρίμπλα και προβλεπτικότητα στις κινήσεις των αντιπάλων του. Τον αποκαλούσαν «Perola Negra» («Μαύρο Μαργαριτάρι») και η ποδοσφαιρική του αίγλη τον κατέστησε εθνικό ήρωα τής Βραζιλίας. Η απουσία της τηλεόρασης την εποχή που μεσουρανούσε το άστρο του φούντωσε ακόμη περισσότερο τον μύθο του.
Ο Πελέ γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1940 στην πόλη Τρες Κορασόες (Τρεις Καρδιές) της πολιτείας Μίνας Ζεράις. Ο πατέρας του Ζοάο Ράμος ντο Νασιμέντο ή Ντοντίνιο ήταν ποδοσφαιριστής σε μικρές ομάδες της περιοχής (με εξαίρεση ένα διάστημα στην Ατλέτικο Μινέιρο) και τον μύησε στα μυστικά της μπάλας. Το παρατσούκλι Πελέ, που δεν σημαίνει κάτι στα πορτογαλικά, του το κόλλησαν οι συμμαθητές του στο σχολείο, όταν είχε αποκαλέσει κατά λάθος Πελέ τον Μπιλέ τον τερματοφύλακα της Βάσκο Ντα Γκάμα που ήταν ο αγαπημένος του ποδοσφαιριστής.
Η ποδοσφαιρική σταδιοδρομία του άρχισε στην εφηβική ομάδα της Μπαουρού, στην πολιτεία του Σάο Πάουλο, όπου ο πατέρας του είχε κρεμάσει τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια. Το 1956, η Σάντος εκτίμησε το ταλέντο του και τον ενέταξε στην δύναμή της. Με την ασπρόμαυρη φανέλα αγωνίστηκε στην θέση του επιθετικού μέσου, το διάστημα 1956-1974, σε 638 παιγνίδια επιτυγχάνοντας 619 γκολ. Με την Σάντος ο Πελέ κατέκτησε 6 πρωταθλήματα Βραζιλίας και 6 διεθνείς τίτλους (3 Διηπειρωτικά και 3 Κόπα Λιμπερταδόρες). Στις 20 Νοεμβρίου 1969, στην 909η συμμετοχή του σε αγώνα Α’ Κατηγορίας της Βραζιλίας, σημείωσε το 1.000ό τέρμα του.
Την εποχή εκείνη δεν είχε δημιουργηθεί ακόμη το βραζιλιάνικο πρωτάθλημα. Ετσι η Σάντος, προσπαθώντας να εκμεταλλευθεί με τον καλύτερο τρόπο το «προϊόν της», έκλεινε φιλικούς αγώνες ανά τον κόσμο με αντάλλαγμα αρκετές χιλιάδες δολάρια. Σε ένα τέτοιο πέρασμά της από την Αθήνα η Σάντος με τον Πελέ στην σύνθεσή της έπαιξε και με τις τρεις μεγάλες ομάδες του κέντρου. Νίκησε την ΑΕΚ με 3-0 και τον Παναθηναϊκό με 3-2, αλλά ηττήθηκε από τον Ολυμπιακό με 2-1. Ήταν ένα κατόρθωμα κοσμοϊστορικής σημασίας που αναφέρεται και στον ύμνο της ομάδας(…κι ακόμα σε θυμούνται η Σάντος κι ο Πελέ…).
Ο Πελέ έγινε παγκοσμίως γνωστός με την Εθνική Βραζιλίας, την φανέλα της οποίας φόρεσε 92 φορές επιτυγχάνοντας 77 γκολ. Οδήγησε την «Σελεσάο» στην κατάκτηση τριών Παγκοσμίων Κυπέλλων (1958, 1962, 1970) και στη μόνιμη κατοχή του επάθλου Ζιλ Ριμέ.
To 1974, o Πέλέ ανακοίνωσε την απόσυρσή του από το ποδόσφαιρο, αλλά τον επόμενο χρόνο συμφώνησε να υπογράψει τριετές συμβόλαιο ύψους 7 εκατ. δολαρίων με την ομάδα «Κόσμος» της Νέας Υόρκης και να συμβάλλει στην προαγωγή τού αθλήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 1977 κρέμασε οριστικά τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια, αφού οδήγησε την ομάδα του στην κατάκτηση τού πρωταθλήματος των ΗΠΑ. Με τους «Κόσμος» αγωνίστηκε σε 56 παιχνίδια σημειώντας 31 γκολ. Συνολικά στην καριέρα του αγωνίστηκε σε 1363 και πέτυχε 1281, ρεκόρ ακατάρριπτο μέχρι σήμερα.
Ο Πελέ είχε τιμηθεί με πλήθος πολιτικών και αθλητικών βραβείων. Το 1994 ονομάστηκε πρεσβευτής καλής θελήσεως της UNESCO και το 1999 «Ποδοσφαιριστής του Αιώνα» από την FIFA. Στην προσωπική του ζωή είχε νυμφευτεί τρεις φορές και έχει αποκτήσει επτά παιδιά.
